ప్రతి
పిల్లవాడు,
పసిపాప సహజంగా శాస్త్రవేత్తే. అందుకు ఆ పిల్లవాడు ఆల్బర్ట్ ఐన్ స్టయిన్ కానక్కర్లేదు. దారే పోతున్న పురుగుని వెంటపడి నోట్లో పెట్టుకోయిన పసికందు ఓ శాస్త్రవేత్తలా ఆ విచిత్రమైన చిన్న నల్లని వస్తువుని అర్థం చేసుకోడానికి ప్రయత్నిస్తోంది. ‘భూమికి అంచు ఎక్కడుంది?’ అనో, ‘తారలు ఎంత దూరంలో వున్నాయి?’ అనో యక్షప్రశ్నలతో తండ్రిని వేధించే పాప ఓ శాస్త్రవేత్తలా తన పరిసరాలని అధ్యయనం చేస్తోంది. కాని దురదృష్టవశాత్తు ఎంతో మందిలో వయసు పెరుగుతున్న
కొద్ది అలా ప్రశ్నించే ఉత్సుకత క్రమంగా అణగారిపోతుంది. ఆల్బర్ట్ విషయంలో అలాంటి పరిణామం సంభవించలేదు.
ఆల్బర్ట్
చిన్నారి మెదడులో తన పరిసరాల పట్ల కోట్ల కొద్ది ప్రశ్నలు తలెత్తేవి. తన ప్రశ్నలకి తెలిసినంత మేరకు ఓపిగ్గా సమాధానాలు చేప్పే ఓ మావయ్య ఉండేవాడు. “అసలు చీకటి ఎందుకు పడుతుంది?”, “సూర్యకిరణాల లో ఏం వుంటుంది?”, “సూర్య కిరణాలు ఎంత వేగంగా కదులుతాయి?”, “ఆ కిరణాల పక్కనే నేను అంతే వేగంగా పరిగెడితే, కాంతి ఆగిపోయినట్టు కనిపిస్తుందా?” - ఇలాంటి విచిత్రమైన ప్రశ్నలతో ఆ మావయ్యని ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసేవాడు. “ఒరేయ్! ఇవన్నీ నీ కెందుకురా? పోయి హోం వర్కు చేసుకోరాదూ?” అని ఎంతో మంది మావయ్యలలా ఆల్బర్ట్ మావయ్య తనని నిరుత్సాహ పరచలేదు. ఆ ప్రశ్నలకి వీలైనంత వరకు ఓపిగ్గా సమాధానాలు చెప్పేవాడు. అలా ఆ వయసులో అమాయకంగా అడిగిన ప్రశ్నలే తదనంతరం భౌతిక శాస్త్ర చరిత్రనే మార్చిన ప్రగాఢ పరిశోధనలకి పునాదులయ్యాయి.
ఆల్బర్ట్
కి ఐదేళ్ల వయసులో ఓ సారి బాగా అనారోగ్యం పాలయ్యాడు. డీలా పడి వున్న పిల్లవాణ్ణి కాస్త ఉత్సాహపరచాలని తండ్రి ఓ బహుమతి తెచ్చి ఇచ్చాడు. ఆల్బర్ట్ ఆత్రంగా ఆ బహుమతి పెట్టె తెరిచి చూశాడు. అందులో ఉన్నది ఓ దిక్సూచి – కంపాస్. దీని సహాయంతో ఎక్కడున్నా ‘ఉత్తర-దక్షిణ’ దిశలని కనిపెట్టొచ్చు అని వివరించాడు తండ్రి. ఉదయాన ఆకాశంలో సూర్యుడు ఉన్న దిశ తూర్పు అనుకుంటే, సూర్యుడి కేసి తిరిగి చేతులు చాచితే, ఎడమ చెయ్యి ఉత్తరాన్ని, కుడి చెయ్యి దక్షిణాన్ని చూపుతుందని ఎంతో మంది పిల్లల లాగానే ఆల్బర్ట్ కి కూడా తెలుసు. కాని ఆకాశంలో మబ్బేస్తే దిక్కులు తెలుసుకునేదెలా? అలాగే రాత్రి వేళల్లో ఎలా కనుక్కోవాలి?
అసలు
ఈ పరికరం ఎలా పని చేస్తుందో పరీక్షించాలని అనుకున్నాడు ఆల్బర్ట్. నీరసంగానే ఉన్నా కాస్త ఓపిక
చేసుకుని లేచి, చేతిలో దిక్సూచిని పట్టుకుని గదిలో అటు ఇటు తిరిగాడు. తను ఎటు తిరిగినా దిక్సూచి లోని ముల్లు ఎప్పుడూ ఒక పక్కకే తిరిగి వుంటూ, ఎప్పుడూ ఉత్తరాన్నే
చూపించడం చూసి ఆశ్చర్యపోయాడు. తను గిర్రున ఒక పక్కకి తిరిగితే ముల్లు కూడా ఉత్తరం దిశ నుండి జరిగిపోయినట్టు కనిపిస్తుంది. కాని అది తాత్కాలికమే. ఒక సెకనులో ఆ ముల్లు మళ్లీ ఉత్తరం దిక్కుకి తిరిగి, తటపటాయిస్తున్నట్టుగా ఉత్తరం దిశకి అటు ఇటు కాసేపు ఊగిసలాడి, చివరకి ఉత్తరం వద్ద స్థిరపడుతుంది. ఆశ్చర్యంతో తలమునకలు అయిన ఆల్బర్ట్ తన తండ్రిని అడిగాడు –
“ఆ ముల్లుకి అది ఉత్తరం దిశ అని ఎలా తెలుసు నాన్నా?”
“ఓహ్ అదా? భూమికి చుట్టూ అయస్కాంత క్షేత్రం అని ఉంటుంది చిన్నా. అది ఉత్తరం-దక్షిణం దిశలో విస్తరించి వుంటుంది. అదే ఈ ముల్లుని ఎప్పుడూ ఉత్తరం-దక్షిణం దిశ వైపు ఆకర్షిస్తుంది.”
“అయస్కాంత క్షేత్రమా? అంటే ఏంటి నాన్నా?”
“అదో బల క్షేత్రం. ఇప్పుడు ఈ బల్ల మీద ఉన్న పుస్తకాన్ని నేను చేత్తో తోసి కదల్చ గలుగుతున్నాను. అంటే నా చెయ్యి పుస్తకం మీద బలాన్ని ప్రయోగిస్తోంది కదా?”
“కాని చెయ్యి కనిపిస్తుంది కదా? మరి మీరు ఈ అయస్కాంత క్షేత్రం అంటున్నారే, ఆది కంటికి కనిపించదేం?”
ఆ
ప్రశ్నకి తన తండ్రి వద్ద సమాధానం లేదు.
కంటికి
కనిపించని ఓ శక్తి కనిపించే వస్తువుల మీద బలాన్ని ప్రయోగించి వాటిని కదిలించగలగడం అనేది చిన్నారి ఆల్బర్ట్ కి అత్యంత విడ్డూరమైన విషయంలా తోచింది. ఆ అనుభవం గురించి ఆల్బర్ట్ తదనంతరం ఇలా చెప్పుకున్నాడు –
“ఆ అనుభవం నా మీద గాఢమైన ముద్ర వేసింది. మనకి కనిపించే విషయాల వెనుక ఏదో లోతైన రహస్యం దాగి వుందన్న స్ఫురణ కలిగింది. మనం చిన్నప్పట్నుంచీ రోజూ చూస్తున్న విషయాలకి అలవాటు పడిపోతాం. అవి మనలో ఏ రకమైన స్పందనా కలిగించవు. పడే వస్తువులు, వీచే గాలి, కురిసే వాన, పైన కదులుతున్నా కింద పడని చందమామ ఇవేవీ మనని ఆశ్చర్యపరచవు. జీవ పదార్థానికి జీవరహిత పదార్థానికి మధ్య తేడా మన మనసుని కలచివేయదు.”
(ఇంకా వుంది)
0 comments