శాస్త్ర విజ్ఞానము

(ఈ వ్యాసం ఇటీవలే మాలిక పత్రికలో ప్రచురించబడింది.) http://magazine.maalika.org/2012/10/02/%e0%b0%9a%e0%b0%bf%e0%b0%82%e0%b0%aa%e0%b0%be%e0%b0%9c%e0%b1%80%e0%b0%b2%e0%b0%aa%e0%b1%88-%e0%b0%aa%e0%b0%b0%e0%b0%bf%e0%b0%b6%e0%b1%8b%e0%b0%a7%e0%b0%a8%e0%b0%b2%e0%b1%8b-%e0%b0%85%e0%b0%97%e0%b1%8d/ స్త్రీ స్వాతంత్ర్యం అంతంత మాత్రంగానే ఉన్న యుగంలో, ఇంకా ఇరవైలు దాటని ఓ చక్కని బ్రిటిష్ యువతి, ఒంటరిగా ఆఫ్రికా అడవుల్లో సంచరిస్తూ, చింపాజీల ప్రవర్తన...

“వెనక్కివెళ్లిపోవడమా?” తనలో తను ఏదో గొణుగుతున్నట్టుగా అన్నాడు మామయ్య. “అవును. ఇక ఒక్క క్షణం కూడా ఆలస్యం చెయ్యొద్దు. పద వెళ్లిపోదాం.” మామయ్య కాసేపు ఏం మాట్లడలేదు. “ఆ కాస్త నీరు తాగాక అయినా నీలో కొంచెం ధైర్యం వస్తుందని అనుకున్నాను.” “ధైర్యమా?” “అవును మరి. ఎప్పట్లాగే పిరికిగా మాట్లాడుతున్నావు.” ఏం మనిషి ఈయన? అసలీయన మనిషేనా? ఈయనకి అసలు భయం అంటే తెలీదా? “ఏంటి ? వెనక్కు వెళ్ళొద్దు అంటావా మామయ్యా?” “ఇప్పుడిప్పుడే విజయ పథం మీద అడుగుపెడుతున్న తరుణంలో వెనక్కు వెళ్ళడమా? జరగని పని.” “అంటే ఈ చీకటి కూపంలో నశించపోవడం తప్ప మనకి వేరే...

అలాగే రాబర్ట్ బ్రౌన్ ని (చిత్రం) కూడా ఎన్నో సార్లు కలుసుకున్నాను. (జర్మను తత్వికుడు) హమ్బోల్ట్ ఇతణ్ణి ‘వృక్షశాస్త్రపు మారాజులలో ముఖ్యుడు’ (facile Princeps Botanicorum) అని పొగుడుతాడు. ఇతడు చేసిన అత్యంత సూక్ష్మమైన, నిర్దుష్టమైన పరిశీలనలు, ఇతడికి గొప్ప పేరు తెచ్చాయి. ఇతడికి విస్తారమైన పరిజ్ఞానం ఉండేది. కాని అతడితోనే అదంతా భూస్థాపితం అయిపోయింది. దానికి కారణం ఎక్కడైనా దోషం దొర్లుతుందేమో నన్న అతడి భయమే. తన జ్ఞానాన్నంతా నాకు మాత్రం లేదనకుండా...

అధ్యాయం 21 ప్రొఫెసర్ మనసు కరిగింది మర్నాడు ఉదయానే బయల్దేరాం. వడిగా అడుగులు వేస్తూ వేగంగా ముందుకి సాగాం. రెండు దారులు కలిసే చోటికి చేరుకోవాలంటే మూడు రోజుల నడక అవసరం. తిరుగు ప్రయాణంలో మేం పడ్డ కష్టాల గురించి ఇక్కడ ప్రస్తావించబోవడం లేదు. తన పొరబాటుకి తననే తిట్టుకుంటూ అసహనంగా, అలజడిగా ఉన్నాడు మామయ్య. ఎప్పట్లాగే మారని ఉదాసీన భావం వచించాడు హన్స్. దారి పొడవునా తిట్టుకుంటూ, శోకాలు పెడుతూ నేను వెనుకగా నడిచాను. తిరుగు ప్రయాణం మొదలైన మొదటి రోజు చివరి కల్లా మా దగ్గర మిగిలి వున్న నీరు పూర్తిగా అయిపోయింది. ఇక మా వద్ద మిగిలిన ద్రవం...

లండన్ లో ఉండే తొలి రోజుల్లో సమాజంలోకి వెళ్ళడానికి కావలసినంత ఓపిక ఉండేది. ఆ రోజుల్లో ఎంతో మంది వైజ్ఞానిక మహామహులని కలుసుకున్నాను. ఇతర రంగాలలో కూడా ఎంతో ఎత్తుకు వెళ్ళినవారిని కూడా కలుసుకున్నాను. వారి గురించి నా అభిప్రాయాలని మరో సందర్భంలో వివరిస్తాను. నా వివాహానికి ముందు తరువాత కూడా లయల్ ని ఎక్కువగా కలుసుకునేవాణ్ణి. ఆయనకి గొప్ప మానసిక స్పష్టత ఉంది. ఏ విషయంతోనైనా తలపడేటప్పుడు తొందరపడకుండా, జాగ్రత్తగా వ్యవహరిస్తారు. సత్యాపనం చేసేటప్పుడు...

7. బాలల సాహసగాధా సాహిత్యం (Stories of Adventure for Children) ఊహా (ఫాంటసీ) సాహిత్యంలో కూడా సాహసం పాలు తప్పకుండా ఉన్నా, ఆ రకమైన సాహిత్యానికి సాహసగాధా సాహిత్యానికి మధ్య ఉన్న ముఖ్యమైన తేడా వాస్తవికత. సాహసగాధా సాహిత్యంలో దేవతలు, బ్రహ్మరాక్షసులు ఉండరు. ప్రకృతి సహజమైన ఉపద్రవాలు, క్రూరమృగాలు, దొంగలు మొదలైన సవాళ్లని ఎదుర్కుని చేసే సాహసం కథాంశంగా ఉండే కథలివి. తెలుగులో ఊహాసాహిత్యం బాగానే వున్నా, ఈ రకమైన వాస్తవికతగల సాహసగాధా సాహిత్యం తక్కువ. సాహసగాధా...

5. భయానక సాహిత్యం (Horror literature): పిల్లల కోసం భయానక సాహిత్యమా? అసలు ఆ ఆలోచనే చాలా మందికి విడ్డూరంగా ఉంటుంది. సున్నితమైన మనసున్న పిల్లలకి చక్కని ‘నీతి’ కతలు చెప్పాలిగాని దెయ్యాల కథలు చెప్పడమా? ఎక్కడో పిడుగు పడితేనే మంచం కిందకి దూరే పిల్లలకి ‘అర్జున, ఫల్గుణ…’ అంటూ భయం పోగొట్టే చిట్కాలు చెప్పకపోగా, రోమాలు నిక్కబొడుచుకునేలా చేసే భూతప్రేతాల కథలు పనిగట్టుకుని చెప్పడం ఎంతైనా విపరీతంగానే అనిపిస్తుంది. అందుకేనేమో ఒకప్పుడు గొప్ప సంచనలం సృష్టించిన...

ఇటీవలే మా సంస్థలో NSS కార్యక్రమాలలో భాగంగా కొందరు విద్యార్థులు అరవింద్ గుప్తా సంస్థ రూపొందించిన సైన్స్ ప్రయోగాల వీడియోలని తెలుగులో డబ్ చేశారు. ఆ వీడియోలు ఈ లింక్ వద్ద ఉన్నాయి. (Telugu టాబ్ కింద చూడండి.) http://arvindguptatoys.com/films.html అంతేకాక ఇటీవల విడుదల అయిన "సౌరశక్తి" కథ పీడీఎఫ్ ఇక్కడ ఉంది - http://arvindguptatoys.com/arvindgupta/story-solar-telugu.pdf...

3. సైన్స్ సాహిత్యం ఇంగ్లీష్ లో పిల్లల సైన్స్ సాహిత్య సముద్రమే వుంది. వాటి గురించి గణాంక సమాచారం కన్నా కొన్ని మచ్చుతుకలు గమనిస్తే మేలేమో. 1857 లో, మన దేశంలో సిపాయ్ తిరుగుబాటు జరుగుతున్న కాలంలో, ఇంగ్లండ్ లో మైకేల్ ఫారడే రాయల్ సొసయిటీ లో కొంత మంది పిల్లలని పోగేసుకుని రసాయన శాస్త్రం గురించి సరదా కథలు చెప్తూ కొన్ని ఉపన్యాసాలు ఇచ్చాడు. ఆ కథలే A chemical history of a candle అన్న పేరుతో ఓ చిరస్మరణీయమైన పుస్తకంగా వెలువడ్డాయి. రష్యాకి చెందిన...