ఎర వేసి చేపలు పట్టటం అంటే నాకు చాలా ఇష్టం ఉండేదట. ఏటి గట్టునో, నదీ తీరం లోనో గంటల తరబడి ఎర కోసం వచ్చే చేప కోసం ఓపిగ్గా ఎదురు చూస్తూ కూర్చునేవాణ్ణట. మాయర్ మామయ్య ఇంట్లో ఒకసారి ఎవరో ఉప్పు, నీరు కలిపి పురుగులని చంపొచ్చని చెప్పారు. అప్పట్నుంచి సజీవంగా ఉండే పురుగుల్ని ఎప్పుడూ ఎరగా వాడలేదు. అప్పట్నుంచి ఎరకి చిక్కే చేపల సంఖ్య కూడా తగ్గింది అనుకోండి. అది వేరే విషయం.
ఆ బడికి వెళ్లే రోజుల్లోనే ననుకుంటా, ఒకసారి నేను క్రూరంగా ప్రవర్తించాను. ఓ చిన్న కుక్కపిల్లని కొట్టాను. దాని కన్నా నేను బలవంతుణ్ణని దాని మీద నా ప్రతాపం చూపించుకోవడానికి కొట్టి ఉంటాను. అయితే దెబ్బలు మరీ అంత గట్టిగా తగిలి ఉండవు. ఎందుకంటే అది కుయ్యో మొర్రో అనలేదు. కాని ఈ సంఘటన నా మనసులో గాఢంగా ముద్ర పడిపోయింది. ఎందుకంటే ఈ ఘోరకృత్యం ఎక్కడ జరిగిందో కూడా నాకు బాగా గుర్తుంది. సహజంగా నాకు కుక్కలు అంటే చాలా ఇష్టం ఉండడంతో ఈ జ్ఞాపకం మోయరాని భారం అయ్యింది. ఈ విషయాన్ని కుక్కలు కూడా పసిగట్టినట్టు ఉన్నాయి. అవును మరి, యజమానుల పట్ల వాటికి ఉండే ప్రేమని తుంచి వెయ్యడంలో నేను ఘటికుణ్ణి కదా?!
మిస్టర్ కేస్ బడిలో ఉన్న ఆ ఏడాదిలో నాకు మరొక్క సంఘటన మాత్రం స్పష్టంగా గుర్తుంది. చనిపోయిన ఒక సిపాయికి ఆఖరు సంస్కారాలు చేసిన సంఘటన అది. ఆ సిపాయి వేసుకున్న బూట్లు, వాడిన తుపాకి ఓ గుర్రానికి తగిలించి తెచ్చారు. అతడి సమాధి వద్ద అతడి గౌరవార్థం తుపాకులు పేల్చారు. ఆ దృశ్యం నన్ను బాగా కదిలించి నాలో ఏ మూలో ఉన్న కవిని మేల్కొలిపింది.
1818 వేసవిలో ష్రూ బరీ లోనే ఉన్న డాక్టర్ బట్లర్ గారి బళ్లో నన్ను చేర్పించారు. 1825 దాకా, అంటే నాకు పదహారు వచ్చిందాక, ఓ ఏడేళ్ల పాటు అక్కడే నా చదువు సాగింది. ఇది రెసిడెన్షియల్ బడి కనుక అక్కడే ఉండేవాణ్ణి. ధైర్యంగా, స్వతంత్రంగా వికాసం చెందడానికి ఇదొక మంచి అవకాశం అనిపించింది. కాని బడికి ఇంటికి మధ్య పట్టుమని మైలు దూరం కూడా ఉండక పోవడంతో తోచినప్పుడల్లా ఇంటికి పరుగెత్తి పోతూ ఉండేవాణ్ణి. అందుచేత ఇంట్లో మా వాళ్ల ప్రేమాభిమానాలకి ఎప్పుడూ దూరం అయినట్టు పెద్దగా అనిపించలేదు. స్కూలు దశలో, తొలి రోజుల్లో వేళ మించిపోకుండా ఉండడానికి వేగంగా పరుగెత్తాల్సి వచ్చేది. పరుగు పందేలు అలవాటు ఉన్నవాణ్ణి కనుక సమయానికి గమ్యం చేరే వాణ్ణి. కాని చేరలేనేమో అని అనుమానం వచ్చినప్పు దేవుణ్ణి ప్రార్థించేవాణ్ణి. అప్పటుంచి నా విజయాలకి కారణం నా పరుగు వేగం కదని, అనుగ్రహమే నని గుర్తుంది.
నాకు బాగా చిన్నప్పట్నుంచి కూడా ఏకాంతంగా షికార్లకి వెళ్ళే అలవాటు ఉండేదని మా నాన్నగారు, అక్క అంటూ ఉంటారు. అలా నడిచే సమయంలో ఏం ఆలోచించేవాణ్ణో మరి నాకైతే గుర్తు లేదు. అయితే పరధ్యానంగా నడిచే వాణ్ణేమో, ఓ సారి బడికి వెళ్లే దారిలో ఓ ఎత్తైన ఫుట్పాత్ మీద నడి వెళ్తుంటే కాలు జారి పుట్పాత్ అవతలి అంచు మీంచి కింద పడ్డాను. ఏడు, ఎనిమిది అడుగుల ఎత్తు నుంచి పడ్డానేమో. కాని ఆ పడుతున్న కాస్తంత సమయంలో నా మనసు లోంచి ఎన్ని ఆలోచనలు ప్రవహించాయో చెప్పలేను. ఒక్కొక్క ఆలోచనకి కొంత నిర్ణీత సమయం పడుతుందని బోధించే జివశాస్త్రవేత్తలు అంటుంటారు. కాని మరి నా అనుభవం వాళ్లు చెప్పేదానికి విరుద్ధంగా ఉన్నట్టు అనిపించింది.
నా మానసిక వికాసానికి డా బట్లర్ గారి బడి కన్నా చేటు కలిగించేది మరేదీ లేదు. పూర్తిగా సాంప్రదాయ బద్ధమైన, ఛాందసమైన విషయాలు తప్ప మరేమీ నేర్పరు. మహా అయితే కాస్తంత ప్రాచీన భౌగోళిక శాస్త్రం, కొంచెం చరిత్ర నేర్పుతారేమో అంతే. స్కూలు నుండి నేను నేర్చుకున్న చదువు ఓ పెద్ద సున్నా అని చెప్పొచ్చు. నా జీవితంలో కొత్త భాషలు నేర్చుకునే ప్రతిభ పెద్దగా లేదని అనిపించింది. పద్య రచనలో కొంత శిక్షణ ఉన్నా అది కూడా సరిగ్గా చెయ్యలేక పోయేవాణ్ణి. నాకు బోలెడు మంది నేస్తాలు ఉండేవాళ్లు. అందరం కలిసి ఎన్నో పాత కవితలు సేకరించే వాళ్ళం. ఈ కవితల్లో వాక్యాలని వేరు చేసి, కొత్త విన్యాసాలలో కూర్చి, ఏ అంశం మీద కావలిస్తే ఆ అంశం మీద కవిత్వం చెప్పగలిగే వాళ్లం. ముందు రోజు నేర్చుకున్న పాఠాన్ని బట్టీ పట్టమని బళ్లో బలవంతం చేసేవాళ్లు. ఇది మాత్రం నేను సునాయాసంగా చేసేవాణ్ణి. ఉదయం చర్చికి వెళ్లే సమయంలో, వర్జిల్, హోమర్ వంటి మహాకవుల కావ్యాల నుండి నలభై, యాభై పంక్తుల దాకా నేర్చేసుకునేవాణ్ణి. కాని ఇది బొత్తిగా పనికిమాలిన కసరత్తని తరువాత అనిపించింది. ఎందుకంటే నలభై ఎనిమిది గంటలు తిరిగేలోగా ఆ పద్యాలు మర్చిపోయేవాణ్ణి. చదువులో బద్ధక పడే వాణ్ణి కాదు. ఒక్క కవితలు అల్లమంటేనే కొంచెం ఇబ్బంది గాని, శాస్త్రీయ సాహిత్యాన్ని మాత్రం ఎంతో శ్రద్ధగా చదివేవాణ్ణి. ఈ శాస్త్రీయ అధ్యయనాలలో హొరేస్ కవి రాసిన కృతులు చదివి చాలా ఆనందించేవాణ్ణి.
మామూలుగా అందరు పిల్లలకి బడిని విడిచి పెట్టే సమయానికి ఎంత వయసు ఉంటుందో, నా వయసు కూడా అంతే ఉండేదట. మా గురువులే కాక, మా నాన్నగారు కూడా చదువులలో నా సామర్థ్యం సర్వసాధారణంగా ఉండేదని తలచేవారు. బుద్ధికుశలతలో కూడా నేను సగటు పిల్లల కన్నా ఓ మెట్టు కిందనే ఉండేవాణ్ణట. ఒక సారి మా నాన్నగారు నాతో కోపంగా, "వేటాడటం, కుక్కలతో ఆడటం, ఎలకలు పట్టుకోవడం - నీ ధ్యాస అంతా ఎప్పుడూ వీటి మీదే. నువ్వసలు మన వంశానికే చేటు," అన్నారు. ఆ మాటలు నా మనసులో గుచ్చుకున్నాయి. స్వతహాగా మా నాన్నగారు చాలా మంచివారు. నా మనసులో ఆయన పట్ల ప్రేమానురాగాలు తప్ప మరేమీ లేదు. కాని ఆయన ఎందుకో బాగా కోపంలో ఉన్నప్పుడు అన్న మాటలవి అనిపించింది.
బళ్లో చదువుకునే దశలో నా వ్యక్తిత్వంలో మంచి భవిష్యత్తును సూచించే లక్షణాలు అంటూ ఏవైనా ఉన్నాయంటే అవి ఇవి. నాకు గొప్ప వైవిధ్యం గల అభిరుచులు ఉండేవి. ఏదైనా నచ్చిందంటే దాని మీద అపారమైన శ్రద్ధ చూబించేవాణ్ణి. అది ఎంత సంక్లిష్టమైనది అయినా ఎలాగో కష్టపడి దాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రయత్నించి ఆనందించేవాణ్ణి. నాకు ఒక ప్రైవేటు మాస్టరు యూక్లిడ్ జ్యామితి బోధించేవాడు. జ్యామితిలో ఉండే కచ్చితమైన నిరూపణలు నాకు బాగా నచ్చేవి. మా మామయ్య ఒకాయన బారోమీటర్ కి సంబంధించిన భైతిక సూత్రాలని వివరించడం నాకు బాగా గుర్తు. విజ్ఞానంతో సంబంధం లేని మరెన్నో అభిరుచులు కూడా ఉండేవి. నాకు పుస్తకాలు చదవడం ఇష్టం ఉండేది. బళ్లో లావుపాటి గోడలలో ఏ కిటికీ లోనో కూర్చుని షేక్స్పియర్ నాటకాలు చదువుతూ గంటల తరబడి కాలక్షేపం చేసేవాణ్ణి. ఇవి గాక ఎన్నో కవితలు కూడా చదివాను. ఉదాహరణకి థామ్సన్ రాసిన "ఋతువులు" కవిత చదివాను. ఇటీవలే అచ్చయిన బైరన్, స్కాట్ ల కవితలు కూడా చదివాను. ఇది ఇంత ప్రత్యేకంగా ఎందుకు చెప్తున్నాను అంటే తరువాత నా జివితంలో కవిత్వాన్ని ఆస్వాదించే శక్తిని పూర్తిగా కోల్పోయానని చెప్పటానికి చింతిస్తున్నాను.
(ఇంకా వుంది)
0 comments