డాగ్రాంట్, మరియు డా కోల్డ్ స్ట్రీం లు సాగర జీవ శాస్త్రంలో ఎనలేని కృషి చేశారు. ముఖ్యంగా డా గ్రాంట్ చుట్టుపక్కల చెరువుల నుండి జంతు సేకరణ కార్యక్రమాలకి వెళ్లినప్పుడు నేను కూడా పాల్గొనే వాణ్ణి. అలా సేకరించిన జంతువులలో ఎన్నింటినో పరిచ్ఛేదాలు కూడా చేసాను. ఈ ప్రయాణాలలో న్యూ హావెన్ కి చెందిన జాలర్లు కూడా పరిచయం అయ్యారు. ఆలుచిప్పల అన్వేషణలో వాళ్లతో బాటు నేను కూడా ఎన్నో సార్లు వెళ్లాను. ఎన్నో చక్కని నమూనాలని సేకరించాను కూడా. పరిచ్ఛేదాలలో పెద్దగా అభ్యాసం లేకపోవడం చేత, నా వద్ద ఉన్నది ఓ పనికిమాలిన సూక్ష్మదర్శిని కావడం చేత, నా ప్రయత్నాలు విజయవంతం కాలేదు. అయినా కూడా ఆ దశలో ఓ ఆసక్తికరమైన ఆవిష్కరణ చేసి, 1826 లో ఆ ఆవిష్కరణని వివరిస్తూ ప్లైనియన్ సమాజం ముందు ఓ పరిశోధనా పత్రం కూడా చదివాను. ఫ్లస్ట్రాకి (Flustra) చెందిన అండకణాలు (ova) సీలియాల సహాయంతో స్వతంత్రంగా కదలగలవని, అవి నిజానికి ‘లార్వే’లే నని ఆ పత్రంలోని సారాంశం. తరువాత మరో పత్రం కూడా చదివాను. ఫూకస్ లోరియస్ పురుగులు శైశవ దశలో చిన్న చిన్న బంతుల్లా ఉంటాయి. ఈ బంతిలాంటి వస్తువులు నిజానికి పోంటోడెల్లా మ్యూరికాటా అనే పురుగు యొక్క అండాశయాలని (egg-cases) అని ఈ రెండో పత్రంలోని తాత్పర్యం.
ఈ ప్లైనియన్ సమాజాన్ని స్థాపించి పోషించింది ప్రొఫెసర్ జేంసన్ అని విన్నాను. దీని సభ్యులలో ఎక్కువగా విద్యార్థులే ఉండేవారు. వీళ్లంతా ప్రకృతి విజ్ఞానం మీద పత్రాలు చదువుకోడానికి, వాటిని చర్చించుకోడానికి విశ్వవిద్యాలయంలో ఓ నేలమాళిగ గదిలో సమావేశం అవుతూ ఉండేవారు. ఈ సమావేశాలని నేను క్రమం తప్పకుండా హాజరు అవుతూ ఉండేవాణ్ణి. వీటి వల్ల ప్రకృతి విజ్ఞానం మీద నా ఆసక్తి మరింత బలపడింది. ఈ ఉత్సాహంలో పాలు పంచుకునే పలువురు స్నేహితులు కూడా ఏర్పడ్డారు.
ఈ ప్లైనియన్ సమాజాన్ని స్థాపించి పోషించింది ప్రొఫెసర్ జేంసన్ అని విన్నాను. దీని సభ్యులలో ఎక్కువగా విద్యార్థులే ఉండేవారు. వీళ్లంతా ప్రకృతి విజ్ఞానం మీద పత్రాలు చదువుకోడానికి, వాటిని చర్చించుకోడానికి విశ్వవిద్యాలయంలో ఓ నేలమాళిగ గదిలో సమావేశం అవుతూ ఉండేవారు. ఈ సమావేశాలని నేను క్రమం తప్పకుండా హాజరు అవుతూ ఉండేవాణ్ణి. వీటి వల్ల ప్రకృతి విజ్ఞానం మీద నా ఆసక్తి మరింత బలపడింది. ఈ ఉత్సాహంలో పాలు పంచుకునే పలువురు స్నేహితులు కూడా ఏర్పడ్డారు.
ఒక రోజు సాయంత్రం ఓ సమావేశంలో పాపం ఓ కుర్రాడు మాట్లాడటానికి లేచి నించున్నాడు.
ఆ మనిషికి ముచ్చెమటలు పోస్తున్నాయి, పెదాలు తడారిపోతున్నాయి. కంఠం వణుకుతోంది. చివరికి ఎలాగో ధైర్యం తెచ్చుకుని, "అధ్యక్షా! ఇంతకీ నేను చెప్పదలచుకున్నది ఏంటో మర్చిపోయాను," అన్నాడు. కుర్రాడు పాపం భలే బెంబేలు పడ్డాడు. ఆ సంఘటనకి సభ్యులంతా అవాక్కయ్యారు. ఏం మాట్లాడాలో తెలీక అంతా మౌనంగా ఉండిపోయారు. మా చిన్నారి సమాజంలో మేం చదివిన పత్రాలు ఎక్కడా అచ్చయ్యేవి కావు. కనుక నేను చదివిన పత్రాలు అచ్చులో చూసుకోవాలని సరదా నాకు తీరనేలేదు. అయితే డా గ్రాంట్ ఫ్లస్ట్రా మీద రాసిన గ్రంథంలో నా బుల్లి ఆవిష్కరణ గురించి ప్రస్తావించారని విన్నాను.
రాయల్ వైద్య సమాజంలో కూడా నేను సభ్యుడిగా ఉండేవాణ్ణి. ఆ సమావేశాలని కూడా క్రమం తప్పకుండా హాజరు అవుతూ వచ్చాను. అయితే అక్కడ చర్చాంశాలు మరీ ఎక్కువగా వైద్య రంగానికి సంబంధించినవి కావడంతో మెల్లగా వాటి మీద నా ఉత్సాహం తగ్గింది. పైగా ఆ సమావేశాలలో బోలెడంత చెత్త మాట్లాడుతూ ఉండేవారు. అయితే కొందరు మంచి వక్తలు కూడా ఉండేవారు. నన్నడిగితే వాళ్లందరిలోకి శ్రేష్ఠుడు సర్ జే. కే-షటిల్వవర్త్. డా గ్రాంట్ నన్ను అప్పుడప్పుడు వెర్నెరియన్ సమాజపు సమావేశాలకి కూడా తీసుకు వెళ్లేవారు. ఇక్కడ జీవ చరిత్ర గురించిన పత్రాలు చదివి, చర్చించేవారు. ఆ పత్రాలని తరువాత "ట్రాన్సాక్షన్స్" లో ప్రచురితం అయ్యేవి. ఆ సమావేశాలలోనే ఉత్తర అమెరికా కి చెందిన పక్షుల అలవాట్ల గురించి ఆడుబాన్ మంచి ఆసక్తికరమైన ఉపన్యాసాలు ఇవ్వగా విన్నాను. అయితే ఆ ఉపన్యాసాలలో అతగాడు వాటర్టన్ యొక్క పరిశోధనలని అన్యాయంగా విమర్శించడం కూడా విన్నాను. మరో విషయం ఏంటంటే ఎడినబర్గ్ లో నాకు తెలిసిన ఓ నల్లవాడు ఉండేవాడు. ఈ పెద్ద మనిషి వాటర్టన్ తో బాటు తన యాత్రలలో కూడా వెళ్లేవాడు. చచ్చిన పక్షులని పూరించి, బొమ్మలు చేసి పొట్టపోసుకునేవాడు. ఆ బొమ్మలు మాత్రం అద్భుతంగా ఉండేవి. కొద్ది పాటి ఫీసు పుచ్చుకుని ఆ కళలన్నీ నాక్కూడా నేర్పించేవాడు. ఇతనితో ఎన్నో సార్లు కూర్చుని కాలక్షేపం చేసేవాణ్ణి. చాలా మంచి వాడు, తెలివైన వాడు.
లియొయార్డ్ హార్నర్ ఒకసారి నన్ను ఎడింబర్గ్ లో రాయల సొసయిటీ సమావేశానికి నన్ను తీసుకెళ్లాడు. ఆ రోజు సభకి అధ్యక్షుడిగా సర్ వాల్టర్ స్కాట్ ఆ పదవిని స్వీకరిస్తూ అంత ప్రముఖ స్థానానికి తాను తగను అంటూ మాట్లాడాడు. ఆయన్ని, ఆ దృశ్యాన్ని సంభ్రమాశ్చర్యాలతో చుస్తూ ఉండిపోయాను. యవ్వన దశలో ఇలా ఈ సమాజానికి, అలాగే రాయల్ వైద్య సమాజానికి హాజరు కావడం వల్ల, ఎన్నో ఏళ్ల తరువాత ఈ రెండు సమాజాలకి గౌరవ సభ్యుడిగా ఎన్నిక కావడం, నేను పొందిన మరే ఇతర గౌరవం కన్నా కూడా మిన్నగా భావిస్తాను. ఆ రోజు అలాంటి గౌరవం నాకు నా జీవితంలో ఎప్పుడో లభిస్తుందని ఎవరైనా చెప్తే ససేమిరా నమ్మేవాణ్ణి కాను. నేను ఇంగ్లాండ్ కి రాజు నవుతానని అనడం ఎంత హాస్యాస్పదంగా ఉంటుందో ఇదే అంతే.
(ఇంకా వుంది)
ఆ మనిషికి ముచ్చెమటలు పోస్తున్నాయి, పెదాలు తడారిపోతున్నాయి. కంఠం వణుకుతోంది. చివరికి ఎలాగో ధైర్యం తెచ్చుకుని, "అధ్యక్షా! ఇంతకీ నేను చెప్పదలచుకున్నది ఏంటో మర్చిపోయాను," అన్నాడు. కుర్రాడు పాపం భలే బెంబేలు పడ్డాడు. ఆ సంఘటనకి సభ్యులంతా అవాక్కయ్యారు. ఏం మాట్లాడాలో తెలీక అంతా మౌనంగా ఉండిపోయారు. మా చిన్నారి సమాజంలో మేం చదివిన పత్రాలు ఎక్కడా అచ్చయ్యేవి కావు. కనుక నేను చదివిన పత్రాలు అచ్చులో చూసుకోవాలని సరదా నాకు తీరనేలేదు. అయితే డా గ్రాంట్ ఫ్లస్ట్రా మీద రాసిన గ్రంథంలో నా బుల్లి ఆవిష్కరణ గురించి ప్రస్తావించారని విన్నాను.
రాయల్ వైద్య సమాజంలో కూడా నేను సభ్యుడిగా ఉండేవాణ్ణి. ఆ సమావేశాలని కూడా క్రమం తప్పకుండా హాజరు అవుతూ వచ్చాను. అయితే అక్కడ చర్చాంశాలు మరీ ఎక్కువగా వైద్య రంగానికి సంబంధించినవి కావడంతో మెల్లగా వాటి మీద నా ఉత్సాహం తగ్గింది. పైగా ఆ సమావేశాలలో బోలెడంత చెత్త మాట్లాడుతూ ఉండేవారు. అయితే కొందరు మంచి వక్తలు కూడా ఉండేవారు. నన్నడిగితే వాళ్లందరిలోకి శ్రేష్ఠుడు సర్ జే. కే-షటిల్వవర్త్. డా గ్రాంట్ నన్ను అప్పుడప్పుడు వెర్నెరియన్ సమాజపు సమావేశాలకి కూడా తీసుకు వెళ్లేవారు. ఇక్కడ జీవ చరిత్ర గురించిన పత్రాలు చదివి, చర్చించేవారు. ఆ పత్రాలని తరువాత "ట్రాన్సాక్షన్స్" లో ప్రచురితం అయ్యేవి. ఆ సమావేశాలలోనే ఉత్తర అమెరికా కి చెందిన పక్షుల అలవాట్ల గురించి ఆడుబాన్ మంచి ఆసక్తికరమైన ఉపన్యాసాలు ఇవ్వగా విన్నాను. అయితే ఆ ఉపన్యాసాలలో అతగాడు వాటర్టన్ యొక్క పరిశోధనలని అన్యాయంగా విమర్శించడం కూడా విన్నాను. మరో విషయం ఏంటంటే ఎడినబర్గ్ లో నాకు తెలిసిన ఓ నల్లవాడు ఉండేవాడు. ఈ పెద్ద మనిషి వాటర్టన్ తో బాటు తన యాత్రలలో కూడా వెళ్లేవాడు. చచ్చిన పక్షులని పూరించి, బొమ్మలు చేసి పొట్టపోసుకునేవాడు. ఆ బొమ్మలు మాత్రం అద్భుతంగా ఉండేవి. కొద్ది పాటి ఫీసు పుచ్చుకుని ఆ కళలన్నీ నాక్కూడా నేర్పించేవాడు. ఇతనితో ఎన్నో సార్లు కూర్చుని కాలక్షేపం చేసేవాణ్ణి. చాలా మంచి వాడు, తెలివైన వాడు.
లియొయార్డ్ హార్నర్ ఒకసారి నన్ను ఎడింబర్గ్ లో రాయల సొసయిటీ సమావేశానికి నన్ను తీసుకెళ్లాడు. ఆ రోజు సభకి అధ్యక్షుడిగా సర్ వాల్టర్ స్కాట్ ఆ పదవిని స్వీకరిస్తూ అంత ప్రముఖ స్థానానికి తాను తగను అంటూ మాట్లాడాడు. ఆయన్ని, ఆ దృశ్యాన్ని సంభ్రమాశ్చర్యాలతో చుస్తూ ఉండిపోయాను. యవ్వన దశలో ఇలా ఈ సమాజానికి, అలాగే రాయల్ వైద్య సమాజానికి హాజరు కావడం వల్ల, ఎన్నో ఏళ్ల తరువాత ఈ రెండు సమాజాలకి గౌరవ సభ్యుడిగా ఎన్నిక కావడం, నేను పొందిన మరే ఇతర గౌరవం కన్నా కూడా మిన్నగా భావిస్తాను. ఆ రోజు అలాంటి గౌరవం నాకు నా జీవితంలో ఎప్పుడో లభిస్తుందని ఎవరైనా చెప్తే ససేమిరా నమ్మేవాణ్ణి కాను. నేను ఇంగ్లాండ్ కి రాజు నవుతానని అనడం ఎంత హాస్యాస్పదంగా ఉంటుందో ఇదే అంతే.
(ఇంకా వుంది)
0 comments