శాస్త్ర విజ్ఞానము

విశ్వవిద్యాలయంలో ఎన్నో రంగాల్లో బహిరంగ ఉపన్యాసాలు ఉండేవి. కాని అప్పటికే ఎడిన్ బర్గ్ లో ఉపన్యాసాలు అంటే రోత పుట్టడం వల్ల, అత్యంత ఆసక్తికరమైన షెడ్జ్విక్ ఉపన్యాసాలకి కూడా హాజరు కాలేదు. ఆ ఉపన్యాసాలే విని ఉంటే భౌగోళిక శాస్త్రవేత్త అయ్యుండే వాణ్ణి. కాని హెన్స్లో వృక్ష శాస్త్రం మీద ఇచ్చిన ఉపన్యాసాలకి వెళ్లాను. ఆ ఉపన్యాసాలలోని అద్భుతమైన స్పష్టత, అందమైన చిత్రాలు నన్ను ఆకట్టుకున్నాయి.

అయితే నేను వృక్ష శాస్త్రం చదువుకోలేదు. హెన్స్లో తన విజ్ఞాన యాత్రలలో తనతో బాటు తన శిష్యులని, విశ్వవిద్యాలయంలో చదివిన సహోద్యోగులని తీసుకు వెళ్లేవాడు. బగ్గీల మీద గాని, నదిలో పడవల మీద గాని, కాలి నడకన గాని దూర ప్రాంతాలకి వెళ్లేవాడు. అక్కడ కనిపించే అరుదైన మొక్కల గురించి, జంతువుల గురించి ఉపన్యసించే వాడు. ఈ యాత్రలు మహా స్ఫూర్తి దాయకంగా ఉండేవి.


కేంబ్రిడ్జ్ లో నేను గడిపిన కాలంలో కొన్ని మంచి పరిణామాలు జరిగినా, మొత్తం మీద అక్కడ సమయం వృధా అయ్యిందనే చెప్పాలి. షూటింగ్, వేట, గుర్రపు స్వారీ మొదలైన క్రీడా కలాపాల మీదకి మనసు మళ్లింది. దాంతో పాటు కొన్ని అవాంచిత స్నేహాలు కూడా ఏర్పడ్డాయి. సాయంత్రాలు అందరం కలిసి భోజనం చేసేవాళ్లం. వచ్చే వాళ్లందరూ మంచి కుటుంబాల వాళ్లే అయినా, ఆ విందులలో మద్యపానం కొంచెం మితిమీరేది. పేకాట, పాట వాటికి తోడయ్యేది. న్యాయంగా ఐతే అలాంటి కాలయాపనకి సిగ్గుపడాల్సిందే. అయినా అప్పుడప్పుడు అందరితో సరదాగా కడిపిన ఆ ఘడియలని తలచుకుంటూ ఉంటాను. నాకు వేరే రకం స్నేహితులు కూడా ఉండేవారు. విట్నీ [గౌరవనీయులైన సి. విట్నీ, సహజ తత్వం లో రీడర్, డర్హం విశ్వవిద్యాలయం] తో చాలా సన్నిహితంగా ఉండేవాణ్ణి. ఇద్దరం కలిసి ఎంతో దూరాలు షికార్లకి వెళ్తూ ఉండేవాళ్ళం. చిత్రకళ పట్ల, చెక్కడాల పట్ల నాలో అభిరుచి కలిగించింది ఆయనే. తరువాత కొన్ని మంచి చిత్రాలు కొనుక్కున్నాను కూడా. తరచు ఫిట్జ్ విలియం చిత్రకళా ప్రదర్శనశాలకి వెళ్తూ ఉండేవాణ్ణి. అక్కడి చిత్రాల గురించి ప్రదర్శనశాల అధికారితో కూడా చర్చించడం గుర్తు. సర్ జోషువా రేనాల్డ్స్ రాసిన పుస్తకం కూడా ఆసక్తిగా చదివాను. చిన్నప్పట్నుంచి లేకపోయినా, నాలో చిత్రకళ పట్ల ఈ కొత్త అభిరుచి ఎన్నో ఏళ్ల పాటు నిలిచింది. లండన్ లో జాతీయ ప్రదర్శన శాల లోని చిత్రాలు కూడా ఎంతో ఆనందాన్ని ఇచ్చాయి. ముఖ్యంగా సెబాస్టియన్ దెల్ ప్లోంబో చిత్రాలు చూసి పరవశించిపోయాను.

క్రీడల నుండి మనసు మెల్లగా సంగీతం మీదకి మళ్లింది. సంగీతాన్ని నాకు పరిచయం చేసిన వాడు నా మిత్రుడు హెర్బర్ట్ (జాన్ మారిస్ హెర్బర్ట్, తాలూకా జడ్జి). ఇలాంటి నేస్తాలతో సావాసం వల్ల సంగీతం పట్ల కూడా గాఢమైన అభిరుచి కలిగింది. కింగ్స్ కాలేజి చాపెల్ లో జాతీయ సంగీతం వాయించే సమయంలో, ఆ గీతం వినాలని ఆ దారి వెంబడి షికారుకి వెళ్తుండేవాణ్ణి. అది వింటుంటే కొన్ని సార్లు ఒళ్లు పులకరించేది. సంగీతం పట్ల అనురక్తి తెచ్చిపెట్టుకున్నది మాత్రం కాదు. కొన్ని సార్లు కింగ్స్ కాలేజ్ లో పాడే కుర్రాళ్లకి డబ్బిచ్చి నా గదికి వచ్చి పాడమని బతిమాలుతూ ఉండేవాణ్ణి. అయితే సంగీతాన్ని ఓ పామరుడిలా విని ఆనందించడమే గాని, దాని లోతుపాతులు వివేచించగల పాండిత్యం అబ్బలేదు. పాటలో అపశృతులు పట్టుకోలేకపోయేవాణ్ణి. పాట విని రాగం తీయడం నా వల్ల అయ్యేది కాదు. మరి అలాంటి నేను సంగీతాన్ని ఎలా ఆస్వాదించగలిగే వాణ్ణో నాకే అంతుబట్టేది కాదు.

పాటలని అర్థం చేసుకోలేని నా పాట్ల గురించి నా మిత్రులకి త్వరలోనే తెలిసిపోయింది. కనుక సంగీతంలో నాకే గమ్మత్తయిన పరీక్ష పెట్టి ఆనందించేవారు. తెలిసిన పాటకి తాళం మార్చి, మామూలుగా కన్నా వేగంగానో, నెమ్మదిగానో వాయించి పాటని గుర్తుపట్టమనేవారు.
God save the king పాటని అలా వాయించినప్పుడూ మాత్రం పెద్ద చిక్కే వచ్చి పడేది. నాలాంటి దౌర్బల్యమే ఉన్న మరో పెద్ద పెద్దమనిషి కూడా ఉండేవాడు. ఆశ్చర్యం ఏంటంటే అతగాడికి కొంచెం వేణువు వాయించడం కూడా వచ్చు. మా సంగీత పరీక్షలో ఒకసారి ఇతగాణ్ణి ఓడించాను కూడా.

కేంబ్రిడ్జ్ లో ఉన్న కాలంలో ఇన్ని వ్యాపకాలు ఉన్నా కుమ్మర పురుగుల (beatles) సేకరణ ఇచ్చిన ఆనందం మరేదీ ఇవ్వలేదు. ఊరికే సేకరించడంలో ఉన్న ఆనందం కోసం సేకరించేవాణ్ణి. వాటిని పరిచ్ఛేదించేవాణ్ణి కాడు. వాటి రూపురేఖలని పరిశీలించి, పుస్తకాల్లో ఇచ్చిన వివరణలతో సరిపోతున్నాయో లేదో కూడా చూసేవాణ్ణి కాను. ఈ విషయంలో ఒకసారి ఏం జరిగిందో చెప్తాను. ఓ రోజు ఓ చెట్టు బెరడును పెల్లగిస్తూ ఉంటే రెండు అరుదైన కుమ్మర పురుగులు కనిపించాయి. రెండిట్నీ గబుక్కున చెరో చేత్తో అందుకున్నాను. అంతలో మరో కుమ్మర పురుగు కనిపించింది. ఇది కూడా కొత్తరకమైనదే. దాన్ని వొదులుకోవాలని అనిపించలేదు. వెంటనే ఏం చెయ్యాలో తెలీక కుడి చేతిలో ఉన్న కుమ్మర పురుగుని చటుక్కున నోట్లో పెట్టుకున్నాను. అది నా నోట్లో ఏదో చేదైన ద్రవాన్ని కక్కింది! ఇక భరించలేక నోట్లోని పురుగుని ఉమ్మేశాను. ఇంతలో ఆ కొత్త, మూడో పురుగు కూడా తుర్రుమంది!
(ఇంకా వుంది)