లండన్లో ఉండే రోజుల్లో ఎన్నో వైజ్ఞానిక సదస్సుల సమావేశాలకి హాజరు అవుతూ ఉండేవాణ్ణి. భౌగోళిక సదస్సుకి సెక్రటరీగా కూడా పని చేశాను. కాని అనారోగ్య కారణాల వల్ల తరచు ఈ సమావేశాలకి హాజరు కావడం వీలపడలేదు. కనుక నేను, నా భార్య లండన్ వదిలి పల్లె ప్రాంతాలకి తరలిపోయాం. మళ్లీ ఎప్పుడూ అలాంటి నిర్ణయం తీసుకున్నందుకు చింతించలేదు.
సర్రీ తదితర ప్రాంతాల్లో ఇంటి కోసం చాలా గాలించాం. కాని ప్రయోజనం లేకపోయింది. చాలా గాలించిన తరువాత చివరికి ఒక ఇల్లు కనిపించింది. అది నచ్చి కొనుక్కున్నాం. అక్కడి పరిసరాల ప్రశాంతత, గ్రామీణ సంస్కృతి మాకు బాగా నచ్చింది. కాని మా ఇంటికి రావడానికి వాహనాల మీద రావడానికి వీలుపడదని కంచరగాడిద (mule) మిదెక్కి రావాలని ఆ జర్మన్ పత్రికా విలేఖరి రాసిన మాట మాత్రం వట్టి అతిశయోక్తే! ఈ కొత్త ఇల్లు మా పిల్లల రాకపోకలకి కూడా చాలా సౌకర్యంగా వుంది.
ఉద్యోగవిరమణ తరువాత ఇంత సుఖమయ జీవనం చాలా తక్కువ మందికి దొరుకుతుందేమో. అప్పుడప్పుడు బంధువుల ఇళ్ళకి వెళ్లి వస్తాం. లేదంటే సముద్ర తీరానికి వెళ్ళి ప్రశాంత ఘడియలు గడుపుతాం. ఇక్కడ దిగిన తొలి రోజుల్లో కొన్ని సార్లు మళ్ళీ సమాజంలోకి వెళ్లాలని చూశాం. ఇంటికి కూడా కొన్ని సార్లు అతిథులని ఆహ్వానించాం. కాని ఆ విందులు, సందడి మొదలైనవి నా ఆరోగ్యానికి సరిపడలేదు. వొంట్లో తీవ్రమైన వణుకు పుట్టేది, వాంతులు అయ్యేవి. ఆ తరువాత కొన్నేళ్ల వరకు ఈ విందులకి, వినోదాలకి తిలోదకాలు వొదిలేశాను. ఆ కారణం చేతనే వైజ్ఞానిక సమాజాలకి చెందిన వ్యక్తులని కూడా ఎక్కువగా కలుసుకోడానికి వీలుపడలేదు.
నా జీవితమంతా నాకు అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన వ్యాపకం వైజ్ఞానిక కృషి. ఒంట్లో ఏ అస్వస్థత ఉన్నా, అసౌకర్యం కలిగినా వైజ్ఞానిక పరిశోధన ఇచ్చే ఉత్సాహం వల్ల, ఉద్వేగం వల్ల అన్నీ మరచిపోతాను. కనుక నా శేష జీవితం అంతా నేను చేసిందల్లా పుస్తకాలు రాయడమే. ఆ పుస్తకాలు ఎలా ఆవిర్భవించాయో ఆ విశేషాలు మీతో కాస్త పంచుకుంటాను.
నేను రాసిన పుస్తకాలు
1844 తొలి దశాలలో బీగిల్ యాత్రలో నేను సందర్శించిన అగ్నిపర్వత దీవుల మీద నేను చేసిన పరిశీలనలన్నీ పొందుపరుస్తూ ఓ పుస్తకం రాశాను. 1845 లో ఎంతో ప్రయాస పడి నా ‘పరిశోధనా పత్రిక’ (Journal of Researches) ని సరిదిద్ది దాని కొత్త సంపుటాన్ని ప్రచురించాను. ఫిట్జ్-రాయ్ తో పాటు చేసిన కృషిలో భాగంగా తొలుత 1839 లో ప్రచురించిన మూల ప్రతికి ఇది మెరుగైన రూపం. నా ప్రప్రథమ సాహితీ సృష్టిగా ఈ పుస్తకం సాధించిన విజయాలని తలచుకుంటే సంతోషంగాను, గర్వంగాను ఉంటుంది. ఈ నాటికీ ఈ పుస్తకం ఇంగ్లండ్ లోను, అమెరికా లోను ముమ్మరంగా అమ్ముడు పోతుంది. ఇటీవలే ఈ పుస్తకం జర్మన్ భాషలో రెండో సారి అనువదించబడింది. దీన్ని ఫ్రెంచ్ తదితర భాషలలోకి కూడా అనువదించారు.
ఒక యాత్రాపుస్తకం యొక్క, అదీ వైజ్ఞానిక యాత్రా పుస్తకం యొక్క, పలుకుబడి దాని ప్రథమ ముద్రణ జరిగిన ఇన్నేళ్లకి కూడా సజీవంగా ఉండడం ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది. ఇంగ్లండ్ లో ఈ పుస్తకం యొక్క రెండవ ముద్రణలో పదివేల ప్రతులు అమ్ముడు పోయాయట. 1846 లో నేను రాసిన ‘దక్షిణ అమెరికాలో భౌగోళిక పరిశీలనలు’ ప్రచురించబడింది. భౌగోళిక శాస్త్రం మీద నేను రాసిన మూడు పుస్తకాలకి మొత్తం నాలుగున్నర ఏళ్ల కఠోర శ్రమ అవసరం అయ్యింది. [వాటిలో ‘పగడపు దీవుల’ మీద రాసిన పుస్తకం కూడా ఉంది.] ఈ విషయం గురించి నా చిన్ని డైరీలో ఇలా రాసుకున్నాను – “ఇంగ్లండ్ కి తిరిగొచ్చి ఇప్పటికి పదేళ్లు అవుతోంది. నా అనారోగ్యం వల్ల ఎంత సమయం వృధా అయ్యిందో అనిపించింది.” ఈ మూడు పుస్తకాల గురించి పెద్దగా చెప్పడానికి ఏమీ లేదు. ఆ పుస్తకాలు ఇటీవలే మరొక్కసారి ముద్రణ వచ్చాయని మాత్రం చెప్పగలను.
అక్టోబర్ 1846 లో ‘సిరీపీడియా’ (Cirripedia) (పైన చిత్రం) మీద పని మొదలెట్టాను. చిలీ దేశపు తీరం మీద సంచరిస్తున్నప్పుడు ఓ చిత్రమైన సిరీపీడ్ (పీతని పోలిన ఓ జలజీవం) ని చూశాను. ఇవి కోంచొలేపాస్ (Concholepas) (ఆలుచిప్ప లాంటి ఓ జీవం) యొక్క గవ్వలలోకి దూరి బతుకుతాయి. అంతవరకు నేను చూసిన సిరీపీడ్ లకి వీటికి మధ్య చాల తేడా వుంది. అందుకే వీటిని వర్గీకరించడానికి ఓ ప్రత్యేక ఉపజాతిని నిర్వచించవలసి వచ్చింది. ఇటీవలి కాలంలో ఈ సిరీపీడ్ లాంటి జీవజాతే ఒకటి పోర్చుగల్ దేశపు తీరం మీద కనిపించిందట. నేను కొత్తగా కనుక్కున్న జీవం యొక్క అంతరంగ నిర్మాణాన్ని అర్థం చేసుకోడానికి ఈ జీవం యొక్క ఎన్నో సామాన్య రూపాలని తెచ్చి పరిచ్ఛేదించి చూశాను. ఆ విధంగా క్రమంగా ఈ జీవజాతుల మొత్తం కుటుంబాన్ని పరిశోధించడానికి వీలయ్యింది. అప్పట్నుంచి ఓ ఎనిమిదేళ్ళు ఈ సమస్య మీదే ఎడతెగకుండా పని చేశాను. చివరికి ఆ పరిశోధనల ఆధారంగా రెండు పెద్ద పుస్తకాలు ప్రచురించాను. వాటిలో ఈ జీవజాతికి చెందిన సజీవ రూపాలన్నిటినీ వర్ణించాను. వాటిలో వినష్ట రూపాలని కాస్త చిన్న పుస్తకాలుగా కూడా ప్రచురించాను. సర్ ఇ. లిటన్ బుల్వర్ రాసిన ఓ నవలలో ప్రొఫెసర్ లాంగ్ అనే పాత్రని పరిచయం చేస్తాడు. ఈ ప్రొఫెసరు limpet (నత్త లాంటి ఓ జంతువు) మీద రెండు భారీ పుస్తకాలు రాస్తాడు. అది చదివినప్పుడు రచయిత నన్ను చూసి ఆ పాత్రని సృష్టించాడా అనిపించింది.
(సిరీపీడియా చిత్రం - http://en.wikipedia.org/wiki/Barnacle)
(ఇంక వుంది)
0 comments