శాస్త్ర విజ్ఞానము

అధ్యాయం 40 పాతాళం దాకా సొరంగ మార్గ నిర్మాణం ఈ విచిత్ర యాత్రలో ఆరంభం నుండి ఎన్నో అద్భుతాలు చూస్తూ రావడంతో ఇక నాలో ఆశ్చర్యపడే శక్తి పూర్తిగా నశించిపోయింది. కాని నేను నిలుచున్న చోట రాతి మీద మూడు వందల ఏళ్ల క్రితం చెక్కబడ్డ అక్షరాలు చూసి దిగ్ర్భాంతి చెందాను. ఆ ప్రాచీన ప్రఖ్యాత పరుసవేది పేరు ఇలా శిలాక్షరాలలో చూడడమే కాదు, ఆ అక్షరాలని చెక్కిన ఉలి కూడా అక్కడే వుంది. ఎంత నమ్మశక్యం కాకుండా కనిపించినా ఆ ప్రాచీన యాత్రికుడు ఈ ప్రాంతాలన్నీ సంచరించి వుంటాడని అనుకోవడంలో ఇక సందేహం లేదు. నేనిలా నా ఆలోచనల్లో మునిగిపోయి వుంటే ఇక్కడ మావయ్య...

అధ్యాయం 2.  లెక్కలతో వచ్చిన చిక్కులు “పిల్లలు అంకగణితాన్ని సాంప్రదాయక పద్ధతులతో కన్నా దొడ్డిదోవన అయితే బాగా నేర్చుకుంటారని నాకో నమ్మకం.” నా మేనగోడలికి నాలుగేళ్ల వయసులో తన అక్కలు, అన్నలు కలిసి అంకెలు నేర్పించారు. “ఒకటి, రెండు, మూడు…”అంటూ బిగ్గరగా బయటికి అనమని నేర్పించారు. వాళ్లు నేర్పించినట్టే “ఒకటి, రెండు, మూడు…” అని అరుస్తూ వుండేది. అలాగే అరుస్తూ ఓసారి “ఒకటి, రెండు, మూడు, నాలుగు, ఐదు, ఆరు, ఎనిమిది…” అనేసింది పొరపాట్న....

ఇప్పుడిక తారల దూరాలని పరిశీలిద్దాం. మనకి అతిదగ్గర తార పెద్దగా ప్రకాశం లేని ఓ మినుకుమినుకు తార. దాని పేరు ప్రాక్సిమా సెంటారీ (Proxima Centauri). అది మన నుండి 4.27 కాంతిసంవత్సరాల దూరంలో వుంది. అంటే సుమారు 25  ట్రిలియన్ల మైళ్ల దూరం అన్నమాట. అంతకన్నా దగ్గర్లో మరో తార లేదు. అంటే ప్రాక్సిమా సెంటారీ నుండి బయల్దేరిన కాంతి మనను చేరుకోడానికి 4.27 ఏళ్లు (= 4  ఏళ్ల  99  రోజులు)  పడుతుంది. భూమి నుండి చంద్రుడి దాకా 1.25 ...

చెమట గ్రంథుల మాట అలా వుంచి ఇక చమురు గ్రంథుల విశయానికి వద్దాం. ఈ చమురు గ్రంథుల ప్రయోజం ఏంటంటే మరి ఠక్కున చెప్పడం కష్టమే. నాలో ఈ గ్రంథులు కొన్ని లక్షలు ఉంటాయి. నా రోమకూపాలకి (hair follicles)  కి అతుక్కుని వుంటాయి. అవి నా కేశాలని, చుట్టూ ఉండే చర్మాన్ని కందెన చేస్తాయి. మీ సంగతంటే వేరు గాని మీ పూర్వీకులు ఉన్నారే… అంటే బాగా పూర్వీకులు అన్నమాట… వాళ్లకి మరి ఒంటి నిండా బొచ్చు ఉండేది కనుక ఆ బొచ్చుకి తడి అంటకుండా ఉండేదుకు గాను, ఆ బొచ్చులో...

బ్రిటిష్ న్యూరాలజిస్టు హూగ్లింగ్స్ జాక్సన్  మూర్చ వ్యాధికి (epilepsy) చెందిన ఒక ప్రత్యేక లక్షణాన్ని అధ్యయనం చేసేవాడు. మూర్ఛ వ్యాధి వున్న రోగుల్లో కొన్ని సమయాలలో ఉన్నట్లుండి శరీరం వశం తప్పి, ఒంటి మీద స్పృహ కోల్పోయి, గిగిలా తన్నుకుంటూ కింద పడిపోవడం జరుగుతుంది. అలాంటి పరిణామం కలగడానికి కారణం మెదడులోని నాడీ విద్యుత్ చర్య అడ్డు అదుపు లేకుండా వ్యాపించడమే. ఓ కార్చిచ్చులా ఇలాంటి నాడీ విద్యుత్ చర్య ఒక ప్రత్యేక స్థానం నుండి మొదలై మెదడులో ఇరురుగు...

హెలెన్ అని ఓ పది నెలల పాప మా ఆఫీస్ గుమ్మంలో ‘Land of Oz’  అని ఓ పిల్లల నవల పట్టుకు కూర్చుంది. దాంతో హాయిగా ఆడుకుంటోంది. ఆమెకి అది కేవలం ఓ మెరిసే దీర్ఘ చతురస్రాకారపు వస్తువు. దాన్ని చేతిలో పట్టుకుని గిలకలా ఆడించాలని చూస్తోంది. కాని పైన మెరిసే కాగితం నునుపుగా ఉండడంతో పుస్తకం పట్టు జారిపోతోంది. మధ్య మధ్యలో దబ్బు మని కిందపడిపోతోంది. కొన్ని సార్లు వట్టి కవరు పేజీతో పట్టుకుని పైకెత్తుతుంది. కాని ఆ పుస్తకంలో ఇంకా ఎన్నో సన్నని పేజీలు వున్నాయని వాటిని చూడొచ్చని, తిప్పొచ్చని, నలపొచ్చని, చింపొచ్చని అలా ఇంకా ఎన్నో సరదా విన్యాసాలు చెయ్యొచ్చని...

హైగెన్స్ ప్రతిపాదించిన తరంగ సిద్ధాంతాన్ని ఉపయోగించి కాంతి పరావర్తనం, కాంతి వక్రీభవనాలని ఎలా వివరించవచ్చో కిందటి సారి చూశాం. అయితే హైగెన్స్ వర్ణించినట్టు కాంతి తరంగాల రూపంలో వ్యాపిస్తుంది అంటే ఊహించుకోవడం కష్టం. ఒక నీటి తరంగాన్ని ఊహించుకోవడం సులభం. ఒక బకెట్ లో నిశ్చలమైన నీటిలో  పదే పదే వేలు ముంచి అలజడి కలుగజేస్తే నీటి తరంగం పుడుతుంది. ఆ తరంగం వేలు ముంచిన చోటి నుండి వలయాలుగా వ్యాపిస్తుంది. అలా వ్యపించే తరంగం యొక్క కంపన వేగం సెకనుకి...

మన సచేతనమైన అనుభూతులకి ఏ రకమైన అచేతనమైన వన్నెలని ఆపాదిస్తాం అనేది వ్యక్తి నుండి వ్యక్తి మారుతూ వుంటుంది. ఒక సామాన్య, అమూర్త భావన మనకి తారసపడినప్పుడు దానికి మన వ్యక్తిగత మనస్సు ఒక నేపథ్యాన్ని, సందర్భాన్ని అందిస్తుంది. కనుక మన ప్రత్యేక, వ్యకిగత ధోరణిలో దాన్ని మనం అర్థం చేసుకుంటాం, వినియోగించుకుంటాం. “దేశం”, “డబ్బు,” “సమాజం”, “ఆరోగ్యం” మొదలైన సామాన్య పదాలని విన్నప్పుడు ఆ పదాలు నాకెలా అర్థం అవుతాయో, అవతలి వారికి కూడా ఇంచుమించు అలాగే అర్థం...

జరిగిన దాని గురించి తలచుకుంటూ ఉంటే నా మనసులో ఎన్నో ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి. ఏది నిజం? దేన్ని నమ్మాలి? నా కళ్ళు చెప్పిన సాక్ష్యం తప్పనుకోవాలా? ఈ భూగర్భ కూపంలో మనషి జీవించడం అనేది సాధ్యమేనా? ఈ పాతాళ కుహరాలలో మానవ జాతులు ఎలా జీవించగలవు? ఈ వైపరీత్యాన్ని ఎలా నమ్మడం? బహుశ అది మానవాకారాన్ని పోలిన ఏ వానరమో కావచ్చు. వెనకటి భౌగోళిక యుగాలకి చెందిన ప్రోటోపితికా, మెసోపితికా, లేకపోతే శ్రీ లార్టెట్  గారు సన్సావ్ లో ఆ ఎముకల గుహలో కనుక్కున్న ఏ మధ్యయుగపు వానరమో కావచ్చు. కాని ఈ జీవం పరిమాణంలో ఆధునిక పురాజీవశాస్త్రానికి తెలిసిన జీవాలన్నిటినీ...