ఈ పరిణామాన్ని చూసిన మెండెల్ నిర్ఘాంతపోయాడు. పొడవుని బట్టి చూస్తే పొడవాటి మొక్కలన్నీ ఒకే తీరులో ఉన్నాయి. మరి కొన్నిటికి పొడవాటి సంతతి, కొన్నిటికి పొట్టి సంతతి కలగటం ఏమిటి?
మెండెల్ ఇప్పుడు మరో ప్రయోగం చేషాడు. ఈ సారి పరపరాగ సంపర్కం చేశాడు. పొడవాటి సంతతి గల పొడవాటి బఠాణీ మొక్కల నుండి పరాగాన్ని తీసుకుని పొట్టి మొక్కల పిస్టిల్ మీద చల్లాడు. అంటే అలా పుట్టిన విత్తుల తల్లిదండ్రుల్లో ఒకరు పొడగరి, మరొకరు కాదు. ఈ విధమైన సంపర్కం వల్ల పుట్టిన మొక్కల్లో కొన్ని పొడవుగా, కొన్ని పొట్టిగా ఉంటాయా? లేక అన్నీ మధ్యస్థపు ఎత్తు గలిగి ఉంటాయా?
ఆ పరిణామాలు ఏవీ జరక్క పోవటం చూసి మెండెల్ ఆశ్చర్యపోయాడు. పొట్టి మొక్కలూ లేవు, మధ్యస్థపు ఎత్తు గల మొక్కలూ లేవు. ఒక పొడవు మొక్క, ఒక పొట్టి మొక్క నుండి వచ్చిన ప్రతీ విత్తు పొడవుగా పెరిగింది. పొడవు మొక్కల్లో స్వపరాగ సంపర్కం చేస్తే కనిపించినట్టుగా, ప్రతీ మొక్క పొడవుగా పెరిగింది. పొట్టిదనం అనే లక్షణం మటుమాయం అయ్యింది.
అప్పుడు మెండెల్ ఇందాక తాను పెంచిన పొడవాటి మొక్కలలో స్వపరాగ సంపర్కం చేశాడు. వాటిలో శుద్ధ అనువంశికత కనిపించలేదు. వాటి నుండి వచ్చిన విత్తుల్లో ముప్పావు వంతు పొడవాటి మొక్కలుగాను, పావు వంతు పొట్టి మొక్కలుగాను పెరిగాయి.
అంటే పొట్టిదనం అనే లక్షణం పూర్తిగా మాయం కాలేదన్నమాట. అది కేవలం ఒక తరం ప్రచ్ఛన్నంగా ఉండిపోయిందంతే.
ఈ పరిణామాన్ని మెండెల్ ఈ విధంగా వివరించాడు. ప్రతీ మొక్కలోను ఒక ప్రత్యేక భౌతిక లక్షణాన్ని షాషించే రేండు ఫాక్టర్లు (కారణాంశాలు) ఉంటాయి. వాటిలో ఒకటి తల్లి నుండి, మరొకటి తండ్రి నుండి వస్తుంది (ఈ ఫాక్టర్లు అసలు ఏంటి అన్న విషయం మాత్రం మెండెల్ కి అర్థం కాలేదు.)
ఉదాహరణకి పొడవు అనే లక్షణాన్ని కలుగజేసే లక్షణం T అనుకుందాం. అలాగే పొట్టిదనం అనే లక్షణాన్ని కలుగజేసే ఫాక్టర్ పేరు s అనుకుందాం. పొట్టి మొక్కల్లో రెండు s లు ఉంటాయి. కనుక దాన్ని ss అని సూచించవచ్చు. ఒక ss మొక్కలో ప్రతీ శుక్రకణంలోను ఈ ఫాక్టర్ లలో ఒకటి ఉంటుంది కనుక, శుక్రకణంలో ఒక s ఉంటుంది. అదే విధంగా ప్రతీ అండకణంలోను ఒక s ఉంటుంది.
పొట్టి బఠాణీ మొక్కకి చెందిన శుక్రకణం, పొట్టి బఠాణీ మొక్కకి చెందిన అండకణంతో కలిసినప్పుడు, ఆ వచ్చిన విత్తుకి శుక్రకణం నుండి ఒక s, అండకణం నుండి మరో s సంక్రమిస్తాయి. అంటే ఆ విత్తు ss జాతి విత్తు అవుతుంది. అది పొట్టి మొక్కగా వికాసం చెందుతుంది. పొట్టి మొక్కలన్నిటి లోను ఇదే జరుగుతుంది.
పొడవాటి బఠాణీ మొక్క యొక్క పొడగరితనానికి రెండు ఫాక్టర్లు ఉండొచ్చు. అవి TT రకం కావచ్చు. అండ కణం నుండి ఒక T, శుక్రకణం నుండి మరో T, రెండూ కలిసి TT అవుతుంది. కనుక అలాంటి విత్తులన్నీ కూడా పొడవు మొక్కలుగా పెరుగుతాయి.
0 comments