శాస్త్ర విజ్ఞానము

అంగారక లోకపు "ధరాసంస్కరణ"

భూమి తరువాత మనుషులు పెద్ద సంఖ్యలో నివసించదగ్గ గ్రహం అంటూ ఏదైనా ఉంటే అది మార్స్ గ్రహమే నని స్పష్టమయ్యింది. ఎందుకంటే మార్స్ కి భూమికి మధ్య కొన్ని పోలికలు ఉన్నాయి.

- మార్స్ మీద రోజు వ్యవధి - 24 గంటల 37 నిముషాలు
భూమి మీద రోజు వ్యవధి - 24 గంటల 56 నిముషాలు
- మార్స్ అక్షం యొక్క వాలు - 24 డిగ్రీలు
భూమి అక్షం యొక్క వాలు - 23.5 డిగ్రీలు
- మార్స్ గురుత్వం భూమి గురుత్వంలో మూడో వంతు
- భూమి మీద లాగానే మార్స్ మీద కూడా ఋతువులు ఉంటాయి

అయితే మార్స్ అతిశీతలమై, శుష్కమైన, నిర్జీవమైన లోకం. జీవం ఉన్నా అది ఏకకణజీవులకి మించి పోదు. ప్రస్తుత స్థితిలో మార్స్ మీద మనిషి మనుగడ సాగకపోవచ్చు కాని, మానవ నివాసానికి కావలసిన కొన్ని ముఖ్యమైన వనరులు మార్స్ మీద ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా జీవసృష్టికి కావలసిన పదార్థాలు ఉన్నాయి. అవి -

- ధృవప్రాంతాల్లో ఘనీభవించి ఉన్న పుష్కలమైన నీరు
- సమృద్ధిగా కార్బన్ డయాక్సయిడ్ (దీనిలోని కార్బన్, ఆక్సిజన్లని వాడుకోవచ్చు)
- నైట్రోజెన్

మార్స్ వాతావరణపు ప్రస్తుత స్థితి:
CO2 - 95.3%
N2 - 2.7%
Argon - 1.6%
O2 - 0.2%

మార్స్ మీది ఈ పరిస్థితులని చూస్తుంటే ఒకప్పుడు భూమి మీద ఇలాంటి పరిస్థితులే ఉండేవేమోననిపిస్తుంది. తొలిదశల్లో భూమి మీద కూడా ఎక్కువ ఆక్సిజన్ ఉండేది కాదు. వాతావరణం నిండా కార్బన్డయాక్సైడ్, నైట్రోజెన్ లే ఉండేవి. అంతలో కిరణజన్య సంయోగక్రియా బాక్టీరియా (photosynthetic bacteria) రంగ్రప్రవేశం చేశాయి. మొక్కల్లాగానే ఇవి సౌరశక్తిని వాడుకుంటూ, CO2 ని ఆక్సిజన్ గా మార్చడం మొదలెట్టాయి.

భూమి మీద ప్రస్తుత వాతావరణ వివరాలు:
N2 - 78.1%
O2 - 20.9%
Argon - 0.9%
CO2 etc - 0.9%

ఇది కాక మార్స్ మీద ఉష్ణోగ్రత కూడా విపరీతంగా ఉంటుందని ఇంతకు ముందు గమనించాం. మార్స్ ఉపరితలం మీద సగటు ఉష్ణోగ్రత -62.77 C అయితే, భూమి మీద సగటు ఉష్ణోగ్రత 14.4 C. కనుక ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో మార్స్ ని సందర్శించామంటే, ఆక్సిజన్ సిలిండర్లు మోసుకుపోతూ, స్పేస్ సూట్లలో మాత్రమే మార్స్ నేల మీద సంచరించగలం. అలా కాకుండా ఈ సరంజామా ఎమీ లేకుండా స్వేచ్ఛగా తిరగాలంటే వాతావరణం మారాలి. లేదా మార్చుకోవాలి! శైశవ దశలో ఉన్న భూ వాతావరణం ఈ దశ వరకు ఎలా పరిణామం చెందిందో, అలాంటి ప్రక్రియలే వాడి మార్స్ గ్రహాన్ని కూడా మనకు అనువుగా మలచుకోగలమా? ఇది చాలా ఘనమైన ఆలోచన. ఇలా చెయ్యడం అంటే ఒక విధంగా మనిషి దేవుడిలా ప్రవర్తించ బూనుతున్నట్టు అవుతుంది. అలంటి మానవ సంకల్పిత పరిణామానికి, పృథ్వీ పరిణామానికి మధ్య ఒక మౌలికమైన తేడా ఉంది. నాలుగున్నర బిలియన్ల సంవత్సరాల సుదీర్ఘ పరిణామం వల్ల భూ వాతావరణం ప్రస్తుత స్థితికి వచ్చింది. ఏవో యాదృచ్ఛికమైన హఠాత్ పరిణామాల వల్ల, అనుకోని అదృష్టమైన సంఘటనల వల్ల భూమి ఓ ప్రత్యేక పరిణామ రేఖ వెంట నెమ్మదిగా ప్రయాణిస్తూ ఈ స్థితికి వచ్చింది. మార్స్ విషయంలో ఆ గమనాన్ని, దాని పరిణామ రేఖని, పరిణామ వేగాన్ని మనం శాసించ బూనడమా? ఇది అయ్యే పనేనా? అది మంచి పనేనా?

సాధ్యాసాధ్యతల మాట అటుంచితే, మంచి చెడుల మాట పక్కన పెడితే అసలు అలాంటి ఉద్దేశం మాత్రం బలంగా ఉందని చెప్పొచ్చు. ఈ భావనకే ధరాసంస్కరణ (Terraforming) ఓ పేరు కూడా ఉంది. ఓ గ్రహం యొక్క పరిణామ క్రమంలో వైజ్ఞానిక దృష్టితో జోక్యం చేసుకుంటూ, అందులో సకాలంలో కొన్ని అంశాలని ప్రవేశపెట్టి ఓ బొంసాయి మొక్కని మలచుకున్నట్టు ఆ గ్రహం మీది పరిస్థితులని కొన్ని శతాబ్దాలుగానో, సహస్రాబ్దాలుగానో మలచుకోవాలన్న ఆలోచననే ధరాసంస్కరణ అంటారు. మనిషి చింతన చేరిన అందనంత ఎత్తుకి ఇదొక చక్కని తార్కాణం.

ఈ ధరాసంస్కరణలోని విధివిధానాల గురించి వచ్చే పోస్ట్ లో...

(సశేషం...)