గత మూడు పోస్ట్ లలో వర్ణించబడ్డ ఎండ పొయ్యిలు సరళమైనవి, ఎవరికి వారు ఇంట్లో చేసుకోదగ్గవి. కాని వాటితో ఒక ఇబ్బంది ఏంటంటే అవి ఆరుబయట మాత్రమే పని చేస్తాయి. కాని ఇంట్లో వంట గదిలో వండుకోవాలంటే ఆ పద్ధతి పని చెయ్యదు. ఆరుబయట సూర్య తాపాన్ని ఏదో విధంగా సేకరించి దాన్ని ఇంట్లోకి, వంటింట్లోకి పంపించగలిగితే సౌకర్యంగా ఉంటుంది.
అలాంటి మరో ఎండపొయ్యి డిజైన్ ని ఇప్పుడు చూద్దాం.
మూల సూత్రం:
ఈ సాధనంలో ఆరుబయట లభ్యం అయ్యే సూర్య తాపంతో చమురును వేడి చేసి, ఆ వేడెక్కిన చమురుని వంటింట్లోకి పంపిస్తారు. వంటింట్లో ఆ వేడెక్కిన చమురు మీద పని చేసే పొయ్యి మీద వంట జరుగుతుంది.
నిర్మాణం:
ఈ సాధనంలో ఆరుబయట సూర్య తాపాన్ని సేకరించగల ఒక సేకరిణి (collector) ఉంటుంది. ఇంట్లో, వంటింట్లో పొయ్యి ఉంటుంది. రెండిటినీ కలుపుతూ రెండు గొట్టాలు ఉంటాయి. సేకరిణిలో ఎండ వేడికి వేడెక్కిన చమురు ఒక గొట్టం వెంట వంటింట్లో ఉన్న పొయ్యి లోకి చేరుతుంది. పొయ్యిలో చల్లబడ్డ చమురు రెండవ గొట్టం వెంట సేకరిణి లోకి చేరి అక్కడ మళ్ళీ వేడెక్కుతుంది.
వంటిల్లు, అందులోని పొయ్యి, ఆరుబయట ఉన్న సేకరిణి కన్నా కాస్త ఎత్తులో ఉంటాయి. బయట సేకరిణిలో వేడెక్కిన చమురు మరింత తేలికై, సంవహనం (convection) చేత గొట్టంలోంచి పైకెక్కి ఇంట్లోకి ప్రవేశిస్తుంది. వంటింట్లో ఆ వేడెక్కిన చమురు పొయ్యిలో ఉన్న చమురు ట్యాంక్ లోకి చేరుతుంది. ఆ వేడెక్కిన చమురు మీద వంట పాత్ర పెడితే ఆ వేడికి పాత్రలో ఉన్న పదార్థం ఉడుకుతుంది. ఆ విధంగా వేడిని కోల్పోయిన చమురు, తిరిగి సేకరిణి వద్దకి వెళ్ళే గొట్టం ద్వారా బయటికి వస్తుంది. తిరిగి సేకరిణిలో మళ్లీ వేడెక్కుతుంది.
పొయ్యిలో చమురు నిలవ ఉంటుంది కనుక అందులో ఉష్ణ శక్తి నిలువ ఉంటుంది. పగలు ఎండ ఉంటుంది కనుక చమురు ఉష్ణోగ్రత 150 C వరకు పోగలదు. రాత్రి కూడా ఉష్ణం నిలువ ఉండడం వల్ల ఉష్ణోగ్రత 100 C వద్ద ఉండగలదు. చిన్న చిన్న ఎండ పొయ్యిల విషయంలో పైన చెప్పిన ఇబ్బందులు ఇందులో ఉండవు.
కాని ఇలాంటి ఎండ పొయ్యిల ఖరీదు కొంచెం ఎక్కువ ఉంటుంది. కనుక నాలుగు ఇళ్ళ వాళ్లు కలిసి సమిష్టిగా వండుకునే ఏర్పాటు ఉన్నచోట ఇలాంటి సాధనాలు సౌకర్యంగా ఉంటాయి.
మన దేశంలో ఇలాంటి ఎండ పొయ్యిలు వినియోగంలో ఉన్న ప్రదేశాలు:
1) పాండిచేరి వద్ద ఉన్న ఆరోవిల్ లో 15 m వ్యాసం ఉన్న సేకరిణి గల ఎండ పొయ్యితో రోజుకి 1000 మందికి రెండు పూట్ల సరిపోయేటంత అన్నం వండుతారు.
2) తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానంలో ప్రపంచంలో అతి పెద్ద ఎండ పొయ్యి వుంది. దాంతో రోజూ 15,000 మంది భక్తులకి భోజన సదుపాయాలు జరుగుతాయి. ఈ ఎండ పొయ్యిలో ఒక్కొక్కటి 9.2 sq m విస్తీర్ణం గల 106 సేకరిణులు వాడతారు. ఇవన్నీ కలిసి రోజూ 180 C వద్ద 4000 kg ఆవిరి ఉత్పత్తి చేస్తాయి. దీని వల్ల ఏటా 1,18,000 లీటర్ల డీసెల్ ఆదా అవుతుంది. ఈ మొత్తం వ్యవస్థ ఖరీదు Rs. 110 లక్షలు.
Reference:
B.H. Khan, Non-conventional energy resources, Tata McGraw-Hill Publishing, 2006, pp. 102.
చమురు - what material is used here for heat transfer ?
Most reports simply say oil (చమురు) without specifying the type of oil used.
Could find only one design, the 'evacuated tube indirect solar cooker' designed by John Grandinetti, which uses vegetable oil.
If I find more info I will post here.
Actually this answers my question partly. I was thinking
does any evaporation is involved similar to refrigerator ?
or high viscosity liquid to transfer the heat and maintain the heat for some time?
very simple principle. but I guess the efficiency would be very poor
In the above design there is no evaporation. Oil remains oil and simply shuttles heat.
The one used in TTD apparently uses water and involves evaporation. The steam generated by heating water is used in cooking.
Dont have efficiency figures. But the pipes that carry oil have to be insulated. Even the oil tank has to have good insulation.