శాస్త్ర విజ్ఞానము

అసంభవాన్ని అధ్యయనం చెయ్యడం వల్ల ఎన్నో కొత్త అవకాశాలు పుట్టుకొస్తాయి. భౌతిక రసాయన శాస్త్రాల సరిహద్దులు విస్తరించబడ్డాయి. దాంతో అసంభవం అన్న పదానికి కొత్త నిర్వచనాన్ని వెదుక్కోవాల్సి వస్తుంది. సర్ విలియం ఓస్లర్ అన్నట్టు: "ఒక యుగానికి చెందిన మౌలిక భావనలు మరో యుగంలో అసందర్భాలు అయ్యాయి. నిన్నటి మూర్ఖత్వం రేపటి వివేకంగా పరిణమించింది."

ఉదాహరణకి విశ్వశాస్త్రవేత్త (cosmologist) స్టెఫెన్ హాకింగ్ ఒక దశలో కాలయానం అసంభవం అని నిరూపించడానికి ప్రయత్నించాడు. అలా నిరూపించడానికి ఓ కొత్త నియమాన్ని కనుక్కోవాలన్న ఉద్దేశంతో "కాలక్రమ సంరక్షణ సిద్ధాంతం" ని ప్రతిపాదించాడు. కాని దురదృష్టవశాత్తు ఎన్నో ఏళ్ల శ్రమ తరువాత అనుకున్నది నిరూపించలేక పోయాడు. అందుకు విరుద్ధంగా కాలయానాన్ని నిషేధించగల నియమాన్ని కనుక్కోవడం మన ప్రస్తుత గణిత సామర్ధ్యాలని మించిన విషయం అని భౌతిక శాస్త్రవేత్తలు నిరూపిస్తున్నారు. కాలయానం అసాధ్యం అని చెప్పగల నియమం నేడు భౌతిక శాస్త్రంలో ఎదీ లేదు కనుక, కాలయానం అనే సంభావ్యతని భౌతికశాస్త్రవేత్తలు లోతుగా పరిశీలిస్తున్నారు.

నేడు అసంభవం అని భావింపడతున్నా, కొద్ది దశాబ్దాల తరువాతనో, శతాబ్దాల తరువాతనో నిజం అయ్యే అవకాశం ఉన్న సాంకేతిక సామర్ధ్యాల గురించే ఈ పుస్తకం.

నిన్నటి దాకా "అసంభవం" అని భావింపబడ్డ ఓ సాంకేతిక విషయం ఇప్పుడిప్పుడే సాధ్యమని తెలుస్తోంది. అదే దూరరవాణా (teleportation). పెద్ద పెద్ద వస్తువుల స్థాయిలో కాకపోయినా, పరమాణువుల స్థాయిలో అది సాధ్యం అవుతోంది. కొన్నేళ్ళ క్రితం వరకు కూడా ఒక వస్తువుని ఉన్నపళంగా ఒక చోట అదృశ్యం చేసి మరో చోట ప్రత్యక్షం అయ్యేలా చెయ్యడం సాధ్యకాదని, అది క్వాంటం సిద్ధాంతానికి విరుద్ధమని శాత్రవేత్తలు ఖండితంగా చెప్పేవారు. ఈ దూరరవాణా అనే ప్రక్రియ ’స్టార్ ట్రెక్’ అనే సైన్స్ ఫిక్షన్ టీవీ సీరియల్ లో తరచూ కనిపిస్తుండేది. కాని అది పూర్తిగా శాస్త్రవిరుద్ధమని శాస్త్రవేత్తలు చేసిన విమర్శలకి తట్టుకోలేక, ఆ సీరియల్ రచయితలు "హైసెన్బర్గ్ కంపెన్సేటర్ల్" అనే కొత్త అంశాన్ని వాళ్ల కథలో చొప్పించి ఎలాగో తప్పించుకున్నారు. కాని ఇటీవలే సాధ్యమైన ఒక వైజ్ఞానిక విజయం కారణంగా కొద్దిపాటి పరమాణువులని ఓ గదిలో ఒక చివరి నుండి మరో చివరికి దూరరవాణా సాధ్యమయ్యింది.

భవిష్యత్తుని నిర్ణయించడం
ఈ భవిష్యత్ నిర్ణయం అనేది నిజంగా కొంచెం ప్రమాదకరమైన వ్యాపకమే. ముఖ్యంగా శతాబ్దాల, సహస్రాబ్దాల భావిలోకి తొంగి చూడాలంటే మరీను...
భౌతిక శాస్త్ర నియమాల గురించి తగినంత అవగాహన ఉంది. ముఖ్యంగా ఆ అవగాహన నలభై మూడు దశాంశాల స్థాయీ భేదాల మీదుగా, ప్రోటాన్ల అంతరంగ నిర్మాణం నుంచి, విశాల విశ్వం యొక్క అంచుల వరకు విస్తరించి వుంది. కనుక శాస్త్రవేత్తలు భవిష్యత్తులో సాంకేతికత ఎలా ఉంటుందో అంతో ఇంతో ధీమాగా ఊహించగలిగే స్థితిలో ఉన్నారు. ఏవి బొత్తిగా అసంభవాలో, జరిగే అవకాశం తక్కువగా ఉన్నవేవో వివేచన చెయ్యగలిగే స్థితిలో ఉన్నారు.

ఈ పుస్తకంలో "అసంభవాలని" మూడు రకాలుగా వర్గీకరిస్తున్నాను.

వీటిలో మొదటి వాటినే నేను ఒకటో వర్గం అసంభవాలు అంటాను. ఇవి ప్రస్తుతం సాధ్యం కాని సాంకేతిక ఫలితాలు. కాని ఇవి మనకి తెలిసిన భౌతిక నియమాలని ఉల్లంఘించవు. కాని అవి ఈ శతాబ్దంలోనో వచ్చే శతాబ్దంలోనో కొద్ది మార్పులు చేర్పులతో సాధ్యం కావచ్చు. వీటికి ఉదాహరణలు - దూరరవాణా, ప్రతి-పదార్థ యంత్రాలు, దూరదృష్టి, మనోజన్య నియంత్రణ, అదృశ్య సిద్ధి మొదలైనవి.

రెండవ రకం వాటిని రెండో వర్గం అసంభవాలు అంటాను. ఇవి మన భౌతిక ప్రపంచానికి సంబంధించిన మన ప్రస్తుత అవగాహనకి సరిహద్దుల్లో ఉన్న విషయాలన్నమాట. అవసలు నిజమే అయితే అవి నిజం కావడానికి కొన్ని సహస్ర్రాబ్దాల నుండి లక్షల సంవత్సరాలు పట్టొచ్చు. వీటికి ఉదాహరణలు - కాలయంత్రాలు, అతిరోదసీ యానం (hyperspace travel), కాలాయతన సొరంగమార్గాల (worm holes) ద్వారా ప్రయాణం మొదలైనవి.

ఇక మిగిలినవి మూడవ రకం అసంభవాలు. ఇవి మనకి తెలిసిన భౌతిక ధర్మాలని ఉల్లంఘించేవి. ఆశ్చర్యం ఏంటంటే ఈ కోవకి చెందిన సాంకేతికాలు చాలా తక్కువే ఉన్నాయి. అవే సాధ్యమని తేలితే, మన భౌతిక శాస్త్ర అవగాహనలో మౌలికమైన మార్పు వస్తుంది.
...
కార్స్ సాగన్ ఒక చోట అంటాడు: "ఓ మిలియన్ సంవత్సరాల వయసు ఉన్న నాగరికత ఉంటే ఎలా ఉంటుంది? ఈ రేడియో టెలిస్కోప్ లు, వ్యోమనౌకలు మొదలైనవన్నీ మన వద్ద కొన్ని దశాబ్దాలుగానే ఉన్నాయి. మన ఈ సాంకేతిక నాగరికత మొదలై కేవలం కొన్ని వందల ఏళ్లే అవుతోంది... మిలియన్ సంవత్సరాల వయసు ఉన్న నాగరికతకి మనకి మధ్య తేడా, మనకి కోతి మధ్య ఉన్న తేడా లాంటిదే."

వృత్తి రీత్యా నేను ఐనిస్టైన్ ప్రారంభించిన "సార్వజనీన సిద్ధాంతం" ని పూర్తి చేసే ప్రయాసలో మునిగి వున్నాను. అలాంటి "చరమ సిద్ధాంతం" మీద పని చెయ్యడం నాకు భలే ఉత్సాహంగా ఉంటుంది. సైన్సుని వేధిస్తున్న ఎన్నో "అసంభవ" ప్రశ్నలకి అలాంటి సిద్ధాంతంలో సమాధానాలు దొరకొచ్చు... అసంభవంతో నా ప్రేమవ్యవహారాన్ని తలచుకుని పరవశిస్తూ ఉంటాను. ఏదో ఒక రోజు ఆ అసంభవాలన్నీ దైనిక జీవనంలోకి చొచ్చుకు రాకపోతాయా అని ఎదురు చూస్తూ ఉంటాను.
-మిచియో కాకూ
(సమాప్తం)