శాస్త్ర విజ్ఞానము

సైన్సుకి శాస్త్రవేత్తలకి మధ్య "ప్రేమకథల" గురించి చెప్పుకుందాం అని ముందు అనుకున్నాం. శాస్త్రవేత్తలు మొదట్లో ఆ ప్రేమలో ఎలా పడిందీ తెలుసుకోడానికి ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది. ఒక్కొక్కరికి సైన్సులో ఒక్కొక్క విషయం నచ్చుతుంది. కథలు శాస్త్రవేత్తల కథలే అయినా, అందులో సైన్సే ఓ కొత్త కోణం నుండి కనిపిస్తుంది.

ఆ సీరీస్ లో మొదటి పోస్ట్ లో ’సూసన్ గ్రీన్ ఫీల్డ్’ అనే నాడీశాస్త్రవేత్త గురించి చెప్పుకుందాం.

యూ.కె. కి చెందిన ఈమె ’రాయల్ ఇన్స్ టిట్యూషన్ ఆఫ్ గ్రేట్ బ్రిటన్’ కి అధ్యక్షురాలిగా ఉన్నారు. పార్కిన్సన్స్, ఆల్జ్ హైమర్స్ వంటి నాడీ వ్యాధుల మీద ఈమె పరిశోధనలు చేశారు. నాడీ రోగాలకి సంబంధించిన మూడు బయోటెక్ కంపేనీలకి కూడా ఈమె ప్రాణం పోశారు.

Reference:
"One hundren reasons to be a scientist", The Abdus Salam international center for Theoretical Physics, 2004.

---
చైతన్యాన్ని కొలవాలనుకున్నా - సూసన్ గ్రీన్ఫీల్డ్

చిన్నప్పుడు బళ్లో సైన్స్ చెప్పే తీరు అంత ఆసక్తికరంగా ఉండేది కాదు. ఆ రోజుల్లో, ముఖ్యంగా జీవ శాస్త్రంలో, ఉదాహరణకి అమీబా జీవిత చక్రం లాంటి విషయం గురించి టీచర్ డిక్టేషన్ చెప్తుంటే మేమంతా నోరు మూసుకుని రాసుకునేవాళ్లం. అందరూ రాసేది ఒక్కటే కనుక అందులో ఏదైనా ప్రత్యేకత కనిపించాలంటే అది చేతి వ్రాతలోనే కావాలి. మరి చేత వ్రాత విషయంలో నేనెప్పుడూ కొంచెం వెనకబడే ఉండేదాన్ని!

అలాగే రసాయన శాస్త్రంలో నీటి స్వేదన (distillation) గురించి నేర్పించేవారు గాని అది ఎందుకు పనికొస్తుందో చెప్పేవారు కాదు. ఆరోజుల్లో అన్నిట్లోకి భౌతిక శాస్త్రమే కొంచెం ఆసక్తికరంగా ఉండేది. టీచర్ తో కొంచెం చర్చకి వీలు ఉండేది. బొమ్మల ద్వారా, ప్రయోగాల ద్వారా భౌతిక శాస్త్ర భావనలని తెలుసుకోమని ప్రోత్సహించేవారు. అద్దం మీద జారే పొడి ఐసుని చూసి రాపిడి అంటే ఏంటో తెలుసుకునేవాళ్లం. ఇలాంటివి తప్పితే బోధన మాత్రం చాలా పరిమితంగానే ఉండేది. చరిత్ర, సాహిత్యం, భాషలు మొదలైన రంగాల్లో తప్ప నాకైతే సైన్స్ చదువులలో పెద్దగా సవాలు కనిపించేది కాదు.

సైన్సులో సవాళ్లని చవి చూడాలంటే ముందు ప్రాథమిక విషయాలని బాగా ఆకళింపు చేసుకోవాలని ఆ రోజుల్లో నాకు ఎవరూ నేర్పించలేదు. అసలు ప్రాథమిక విషయాలకి మించి ఇంకేమీ లేదని అనుకునేదాన్ని. దాంతో ఈ సైన్సు నాకు సరిపోదు అన్న నిర్ణయానికి వచ్చేశాను. కాని ఆ తరువాత అర్థమైన విషయం ఏంటంటే సైన్సులో సవాలుని, ఉత్సాహాన్ని చవి చూడాలంటే సైన్సుకి జీవితానికి మధ్య సంబంధాన్ని తెలుసుకోవాలని, సైన్సులో మనకంటూ కొన్ని ప్రత్యేక భావాలు ఉండాలని, ఉండొచ్చని అర్థమయ్యింది. సైన్సు అవన్నీ నాకు అందివ్వగలదని తెలిసింది. దాంతో సైన్సు పట్ల నా అభిప్రాయం పూర్తిగా మారిపోయింది.

నేను మొదట ఆక్స్ ఫర్డ్ కి వెళ్లినప్పుడూ ఫిలాసఫీ (తత్వం) చదువుకోవాలని వెళ్లాను. కాని ఫిలాసఫీ చదువు మొదట్లో చాలా చికాగ్గా అనిపించింది. ఊరికే ఏవేవో మాటలతో, భావాలతో ఆటలు ఆడుకుంటూ ఉంటాము. పైగా ఆ రోజుల్లో తాత్విక భావనలు కూడా చాలా నిస్సారంగా, శుష్కంగా ఉండేవి. భాష యొక్క నిర్మాణానికి చాలా ప్రాధాన్యత ఇచ్చేవాళ్లం. ఆ దశలో అప్పుడే కొత్తగా కట్టిన బోడెలియన్ లైబ్రరీలో ఒక రోజు కూర్చుని ఇంగ్లీష్ లో definite article "the" గురించి ఓ పూర్తి వ్యాసం చదవడం నాకు ఇంకా గుర్తు!

నాకు నచ్చిన మరో శాస్త్రం మనస్తత్వ శాస్త్రం. నా మనసులో ఉన్న ప్రశ్నలకి ఇక్కడ సమాధానాలు దొరుకుతున్నట్టు అనిపించేది. ఆ రోజుల్లో ఆ సబ్జెక్ట్ ఇంకా కొత్తగా ఉండేది. సిలబస్ లో ఏం ఉందో, ఏం లేదో కూడా కచ్చితంగా ఎవరికీ తెలిసేది కాదు. ప్రవేశార్హతలు కూడా అంత కఠినంగా ఉండేవి కావు. ఇక్కడే మొట్టమొదటి సారిగా వైజ్ఞానిక పద్ధతి (scientific method) అంటే ఏంటో తెలుసుకోగలిగాను. సైన్సులో నిస్సందేహమైన, నిర్ద్వంద్వమైన జ్ఞానం అన్ని సందర్భాలలోను ఉండదని కూడా అప్పుడే నాకు తెలిసింది. ఆ అస్పష్టత నన్ను నిరుత్సాహ పరచలేదు. అందులో నాకో సవాలు కనిపించింది. ఆ అస్పష్టతలో తొంగి చూస్తున్న అవకాశం కనిపించింది.

(సశేషం...)